Opis
Lucerna to jedna z najstarszych roślin uprawnych przeznaczonych… na paszę dla zwierząt. Pochodząca z południowo-zachodniej Azji, w XVIII wieku została szeroko rozpowszechniona na terytorium obu Ameryk, a wraz z rozwojem rolnictwa udało się otrzymać odmiany odporne na chłodniejsze warunki klimatyczne.
Pod względem botanicznym lucerna siewna, czyli Medicago sativa, należy do rodziny bobowatych i odznacza się niezwykle wysoką tolerancją suszę, upały, ale także i chłodne temperatury. Jej rolnicza popularność wynika także z ogromnego tempa wzrostu i jakości samych liści. Poszczególne odmiany osiągają od 30 do 90 cm wysokości i są wykorzystywane nie tylko jako pasza, ale także siano oraz poplon. Bakterie zasiedlające korzenie lucerny mają bowiem zdolność do wiązania azotu z powietrza i wzbogacają nim glebę wokół. Tym samym spada zapotrzebowanie na wykorzystanie sztucznych nawozów w masowych uprawach.
Lucerna ma też niezwykłą zdolność do regeneracji – po ścięciu potrafi odrastać wielokrotnie w ciągu sezonu, dając wciąż nowe plony. Trzylistkowe ząbkowane liście o soczystej jasnozielonej barwie są tłem dla żółtych lub fioletowych kwiatów o kulistej postaci. Te główki po przekwitnięciu zamieniają się w strąki, zawierające małe, nerkowate nasiona. W tej postaci roślina hodowlana jest jednak głównie do celów rolniczych – jej liście bogate są aminokwasy, białka, węglowodany, błonnik, kwasy organiczne, garbniki, chlorofil, witaminy – witamina A, witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B6, B9 i B12), witamina C, E, D i K, a także cenne minerały – cynk, fluor, fosfor, krzem, magnez, mangan, miedź, wapń i żelazo. Lucerna ma również wysoką zawartość bioaktywnych związków roślinnych. Należą do nich saponiny, kumaryny, flawonoidy, fitosterole, fitoestrogeny i alkaloidy. Jako takie bardzo smakują zwierzętom hodowlanym. Ale ludzie mogą również skorzystać na tym dobrodziejstwie i sadzenie lucerny na przydomowej działce robi się coraz popularniejsze.
Naturalnie, ciężko jest przyswoić całe bogactwo odżywcze obecne w roślinie, konsumując ją w postaci zioła. I tutaj na pierwszy plan wysuwają się kiełki lucerny, które kryją w sobie skondensowaną moc leczniczą, a przy tym łatwo je wkomponować do codziennej diety nawet w większych ilościach.
Fot. 5 Zawartość składników odżywczych w kiełkach lucerny według % dziennego zapotrzebowania